MELD-Na score (UNOS/OPTN)
Tiên lượng bệnh gan giai đoạn cuối và kế hoạch ưu tiên ghép gan theo UNOS/OPTN Chia sẻ
GIỚI THIỆU
Áp dụng cho bệnh nhân ≥ 12 tuổi có bệnh gan giai đoạn cuối và chiến lược ưu tiên ghép gan.
Bilirubin
Đơn vị
Creatinine
Đơn vị
INR
Chạy thận ≥ 2 lần/tuần qua?
Natri huyết thanh (mmol/L)
Thực hiện
Kết quả..
Sự ra đời của MELD-Na ?
- MELD gốc không tính đến nồng độ natri huyết thanh.
- Tuy nhiên, hạ natri máu (Na⁺ < 135 mEq/L) là yếu tố dự báo tử vong độc lập ở bệnh nhân xơ gan.
- MELD-Na giúp phản ánh tốt hơn tình trạng nguy kịch thực tế, nên được UNOS áp dụng từ năm 2016.
- Xếp hạng ưu tiên ghép gan tại Hoa Kỳ (theo hệ thống của UNOS/OPTN)
- Đánh giá nguy cơ tử vong trong vòng 90 ngày ở bệnh nhân xơ gan chưa được ghép gan.
| Ý nghĩa của MELD-Na Score | ||
|---|---|---|
| MELD-Na Score | Nguy cơ tử vong trong 90 ngày | Ý nghĩa lâm sàng |
| 6–10 | 1.9% | Bệnh gan mạn ổn định |
| 10–19 | 6.0% | Cần theo dõi sát, đánh giá ghép gan nếu tiến triển |
| 20–29 | 19.6% | Nguy cơ tử vong cao, nên đánh giá ghép gan |
| 30–39 | 52.6% | Rất cao, thường nằm ICU, cần ghép khẩn cấp |
| ≥40 | 71.3% | Tình trạng tối nguy kịch, ưu tiên ghép gan cao nhất |
- Điểm càng cao, nguy cơ tử vong càng lớn.
- MELD-Na là công cụ khách quan, minh bạch, giúp phân bổ gan hiến công bằng.
Hướng dẫn thuật toán MELD‑Na (UNOS/OPTN)
1. Tính MELD ban đầu (MELD(i)):
MELD(i) = 0.957 × ln(creatinine mg/dL) + 0.378×ln(bilirubin mg/dL) + 1.120 × ln(INR) + 0.643
2. Quy định về giá trị tối thiểu/ tối đa:
- Bilirubin, INR, creatinine: nếu < 1.0 → đặt = 1.0.
- Nếu creatinine > 4.0 mg/dL hoặc bệnh nhân chạy thận → đặt = 4.0 mg/dL.
- Sodium (Na): nếu < 125 mmol/L → đặt = 125;
- nếu > 137 → đặt = 137
4. Công thức hồi quy để tính MELD‑Na (áp dụng khi MELD(i) > 11):
MELD‑Na
=
MELD(i)
+
1.32
×
(137
−
Na)
−
0.033
×
MELD(i)
×
(137
−
Na)
5. Giới hạn điểm: MELD‑Na sau cùng được làm tròn đến phần số nguyên. Giá trị tối đa là 40.
