PESI
Phân loại nguy cơ tử vong ở bệnh nhân thuyên tắc phổi có huyết động ổn định Chia sẻ
GIỚI THIỆU
Ở bệnh nhân thuyên tắc phổi có huyết động ổn định, việc xác định nguy cơ tử vong giúp định hướng kế hoạch điều trị. Điểm PESI giúp phân loại nguy cơ tử vong.
| Điểm | Phân độ | Nguy cơ tử vong trong 30 ngày |
|---|---|---|
| ≤ 65 | I | 0-1.6% |
| 66 - 85 | II | 1.7-3.5% |
| 86 - 105 | III | 3.2-7.1% |
| 106 - 125 | IV | 4.0-11.4% |
| > 125 | V | 10-24.5% |
| ≤ 85 | Nguy cơ tử vong thấp | |
| ≥ 86 | Nguy cơ tử vong cao | |
Bệnh nhân có rối loạn huyết động được xếp vào nhóm nguy cơ cao tử vong sớm
Bệnh nhân có huyết động ổn định cần đánh giá thang điểm PESI, sPESI, HESTIA để phân tầng nguy cơ tử vong sớm.
| Nguy cơ tử vong sớm | Huyết động không ổn định | PESI III-IV, sPESI ≥ 1, hoặc HESTIA ≥ 1 | Siêu âm: rối loạn chức năng thất phải | Troponin tăng(1) | Điều trị |
|---|---|---|---|---|---|
| Cao | + | +(2) | + | + | Tái tưới máu, chống đông và hồi sức huyết động |
| Trung bình cao | - | +(3) | + | + | Chống đông, theo dõi sát, xét tái tưới máu cứu vãn nếu xấu đi |
| Trung bình thấp | - | +(3) | cả hai (-) hoặc chỉ 1(+) | Nhập viện, chống đông | |
| Thấp | - | - | - | - | Xem xét điều trị ngoại trú nếu không có lý do nằm viện khác, có hỗ trợ gia đình/ xã hội, dễ tiếp cận dịch vụ y tế |
(1) Ngoài troponin, tăng các dấu ấn sinh học khác (NT-proBNP
≥ 600 ng/L, H-FABP ≥ 6 ng/ml hoặc copeptin ≥ 24 pmol/L) có thể cung cấp thêm một số thông tin về tiên lượng.
(2) Rối loạn huyết động kèm với TTP trên CTPA và/hoặc rối loạn chức năng thất phải trên siêu âm tim là đủ để phân tầng bệnh nhân nguy cơ TTP cao, không cần đánh giá PESI hoặc định lượng Troponin.
(3) Bệnh nhân PESI I-II hoặc sPESI 0 vẫn có thể có rối loạn chức năng thất phải trên siêu âm tim hoặc CTPA hoặc tăng dấu ấn sinh học tim, những bệnh nhân này được xếp nguy cơ trung bình.
(2) Rối loạn huyết động kèm với TTP trên CTPA và/hoặc rối loạn chức năng thất phải trên siêu âm tim là đủ để phân tầng bệnh nhân nguy cơ TTP cao, không cần đánh giá PESI hoặc định lượng Troponin.
(3) Bệnh nhân PESI I-II hoặc sPESI 0 vẫn có thể có rối loạn chức năng thất phải trên siêu âm tim hoặc CTPA hoặc tăng dấu ấn sinh học tim, những bệnh nhân này được xếp nguy cơ trung bình.
